Otoczenie zewnętrzne

Otoczenie społeczne

Poziom życia i stopa zatrudnienia w Polsce zbliżyły się znacząco do średniej dla krajów Unii Europejskiej, ale nadal występują pewne trudności. Pomimo istotnych osiągnięć, wskaźnik zatrudnienia jest wciąż niższy od średniej unijnej i wynosi 72,8% (w 3 kw. 2018) – chociaż luka stale się zmniejsza i obecnie wynosi już poniżej 1 pp.

Utrzymuje się też tendencja spadkowa stopy bezrobocia, które w grudniu 2018 roku wynosiło jedynie 5,8%. Jednak Polska boryka się w dalszym ciągu z problemem szybkiego starzenia się społeczeństwa i wysokim poziomem emigracji. Niekorzystne perspektywy demograficzne już teraz przekładają się na spadek liczby ludności w wieku produkcyjnym. Prognozuje się, że stosunek procentowy osób starszych do całej populacji wzrośnie z 20,9% w 2010 roku do 58% w 2050 roku (zgodnie z przygotowanym przez Komisję Europejską „Sprawozdaniem krajowym – Polska 2016 r.”). W ostatnich latach obserwujemy postęp w ograniczaniu nierówności i ubóstwa. Począwszy od 2008 roku stale zmniejsza się liczba osób dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym.

Współczynnik nierównomierności dochodowej Giniego, który jest miarą rozkładu rozporządzalnych dochodów ekwiwalentnych w społeczeństwie, obniżył się z blisko 36 punktów w 2005 roku do mniej niż 30 punktów na koniec 2017 roku, co przesunęło Polskę znacznie poniżej średniej dla 28 krajów Unii Europejskiej. Chociaż w ostatniej dekadzie współczynnik ten systematycznie się obniżał, to jednak w ostatnich dwóch latach spadek ten nabrał dynamiki wskutek wprowadzenia przez rząd nowych transferów socjalnych i korzystnych rozwiązań na rynku pracy.

Wzrost płacy minimalnej, zmiany w umowach cywilnoprawnych, a przede wszystkim nowy olbrzymi program wsparcia dla rodzin (500 zł miesięcznie na drugie i każde kolejne dziecko, a w przypadku uboższych rodzin także na pierwsze dziecko; 300 zł rocznie na wyprawkę szkolną) radykalnie poprawiły sytuację wielu słabszych grup, zwłaszcza tych o niskim statusie społeczno-ekonomicznym.

Jednym z czynników wykluczenia społecznego jest wykluczenie cyfrowe. Dostęp do Internetu stanowi obecnie nie tylko ułatwienie, ale niekiedy wręcz warunek konieczny pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, kulturalnym i zawodowym. Według GUS, w 2018 roku dostęp do Internetu posiadało 84,2% gospodarstw domowych w Polsce, w tym 79,3% – szerokopasmowy. Według raportu „Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2018 roku”, kluczową barierą w upowszechnieniu korzystania z Internetu jest brak takiej potrzeby (65,7%) oraz brak odpowiednich umiejętności (51,3%) – chociaż wśród niekorzystających z Internetu spada odsetek osób wskazujących na te bariery. Bariery finansowe są powodem nieposiadania dostępu do Internetu dla około 17% gospodarstw domowych, natomiast brak technicznych możliwości posiadania Internetu w miejscu zamieszkania niemal nigdy nie stanowi problemu. Z drugiej strony, pojawił się ciekawy nowy trend: rosnący odsetek osób celowo rezygnuje z Internetu, wskazując niechęć do tego medium jako główną przyczynę. Ta grupa zwiększyła się z 7,3% w 2015 roku do blisko 12% w 2018 roku.

Korzystanie z Internetu i nowych technologii jest zróżnicowane ze względu na czynniki społeczno-demograficzne, przede wszystkim wiek i wykształcenie. Z Internetu korzysta zdecydowana większość młodych i bardzo niewiele starszych osób. Korzystanie z Internetu i umiejętności teleinformatyczne są też powiązane z zamożnością oraz miejscem zamieszkania, ale oba te czynniki tracą na znaczeniu. Jako firma telekomunikacyjna, musimy odpowiadać na zróżnicowane potrzeby klientów, zarówno tych starszych – mniej przekonanych do nowych technologii, jak i młodszych – przyzwyczajonych do ciągłego bycia on-line i podążających za nowinkami technologicznymi. Wydatki na usługi telekomunikacyjne są stałym elementem budżetu gospodarstw domowych, a każdy klient, niezależnie od zasobności portfela, znajdzie ofertę dla siebie i swoich bliskich. Wyzwaniem społecznym staje się obecnie nie tyle dostęp do sieci, lecz umiejętność mądrego i bezpiecznego korzystania z nowych technologii.