Raport roczny 2021
menu graphic

Otoczenie zewnętrzne

Otoczenie regulacyjne

Zasady ogólne

Rynek telekomunikacyjny w Polsce podlega szerokim regulacjom sektorowym przyjmowanym na poziomie Unii Europejskiej, a następnie przenoszonym do ustawodawstwa krajowego.
Nadzór nad rynkiem sprawuje krajowy organ regulacyjny: Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE). Ogólną zasadą jest podział rynku telekomunikacyjnego na odrębne rynki poszczególnych usług detalicznych i hurtowych – zwane rynkami właściwymi. UKE analizuje poziom konkurencji na każdym z tych rynków i w oparciu o wyniki analizy podejmuje decyzje o wymaganym zakresie regulacji. Jako były operator narodowy na rynku usług telefonii stacjonarnej, Orange Polska został uznany za operatora o znaczącej pozycji rynkowej i podlega obowiązkom regulacyjnym względem określonych segmentów rynku. Spółka ma między innymi obowiązek przygotowywania sprawozdań z rachunkowości regulacyjnej, a w przypadku usług dostępu do infrastruktury sieciowej (LLU) i usług dostępu szerokopasmowego (BSA) – opisu kalkulacji kosztów, a także poddawania ich niezależnemu audytowi. Te ograniczenia regulacyjne mają znaczący wpływ na niektóre ze świadczonych przez nas usług. Na rynku komórkowym, Orange Polska i pozostali najwięksi operatorzy podlegają takim samym regulacjom. Działalność Spółki jest również monitorowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).

Obecnie, za najważniejsze dla naszej działalności uważamy następujące regulacje:

  • Obowiązek zapewnienia dostępu do usługi hurtowej odsprzedaży dostępów szerokopasmowych (BSA) oraz fizycznego dostępu do infrastruktury pętli lokalnych (LLU) po cenach uzależnionych od kosztów (weryfikowanych testami zawężania marży i ceny) i na warunkach niedyskryminacyjnych (w tym z zachowaniem „chińskich murów”). Regulacje w tym zakresie dotyczą zarówno łączy miedzianych jak i światłowodowych. Obowiązek udostępnienia infrastruktury miedzianej i światłowodowej przez Orange Polska na zasadach BSA nie dotyczy 151 zderegulowanych gmin. Obowiązek zapewnienia dostępu do infrastruktury sieciowej nie dotyczy 51 zderegulowanych gmin. Spółka, podobnie jak inni beneficjenci środków publicznych, zapewnia także dostęp hurtowy (BSA i LLU) do sieci wybudowanych w ramach POPC oraz dostęp do infrastruktury.
  • Regulacje dotyczące usług zakańczania połączeń. Wysokość ogólnounijnych stawek za zakańczanie połączeń została określona w Rozporządzeniu Delegowanym. Obecnie obowiązują następujące stawki:
    • Jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej (MTR) będzie wynosić 0,2 ec/min od 1.01.2024. Od 01.01.2022 stawka MTR została obniżona do 0,0252 zł/min. Kolejna obniżka MTR nastąpi od 01.01.2023, a MTR spadnie do 0,4 ec/min.
    • Jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci (FTR) wynosi 0,0032 zł/min od
      01.01.2022.

Naturalnie, jako firma, jesteśmy także obowiązani stosować się do przepisów ogólnych oraz decyzji administracyjnych. W ostatnim okresie, otoczenie prawne zmienia się bardzo dynamicznie.

Zarówno na szczeblu europejskim jak i krajowym planowane są dalsze zmiany w regulacjach telekomunikacyjnych.

W ostatnich kilku latach, ramy regulacyjne ewoluowały w stronę nieco łagodniejszej polityki nadzoru. Było to przede wszystkim związane ze zmianami w ogólnej strukturze rynku
telekomunikacyjnego w Polsce oraz znacznym zwiększeniem konkurencji w określonych segmentach (np. w wyniku pojawienia się operatorów kablowych jako ważnych graczy na rynku detalicznych usług stacjonarnego dostępu do internetu).

Przykładowo, UKE wydał decyzje, które gwarantują symetryczny dostęp do kanalizacji kablowej i regulują dostęp do kabli wewnątrzbudynkowych należących do najważniejszych posiadaczy tej infrastruktury, przy czym obowiązki regulacyjne zostały nałożone nie tylko na przedsiębiorców telekomunikacyjnych, ale także na największych operatorów telewizji kablowej.

Na szczeblu unijnym, lista rynków podlegających regulacji ex ante poprzez określenie podmiotów o znaczącej pozycji rynkowej została ograniczona do dwóch: hurtowego rynku usługi lokalnego dostępu w stałej lokalizacji (LLU) oraz hurtowego rynku usługi dedykowanej przepustowości (w tym dosyłu bezprzewodowego). Wdrożenie zalecenia Komisji wymaga nowego przeglądu rynków i wydania odpowiednich decyzji przez UKE.

Na szczeblu krajowym, trwają prace legislacyjne (obecnie na poziomie rządowym) nad projektem ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Projekt zakłada między innymi wprowadzenie mechanizmu oceny tzw. dostawców wysokiego ryzyka.

Otoczenie makroekonomiczne

Zmiany w otoczeniu makroekonomicznym, w tym dotyczące wzrostu gospodarczego, inflacji, bezrobocia, dochodu rozporządzalnego, stóp procentowych i kursów wymiany, mogą
wpływać na zdolność Spółki do tworzenia wartości. Chociaż nie mamy bezpośredniego wpływu na te czynniki, możemy ograniczać niekorzystne skutki zmian poprzez stosowanie instrumentów zabezpieczających. Wybuch pandemii COVID-19 w 2020 roku znacząco wpłynął na gospodarkę światową. W Polsce, w ciągu ostatnich dwóch lat otoczenie biznesowe szybko się zmienia, przy czym nadal utrzymują się skutki pandemii. Pomimo stosunkowo płytkiej recesji gospodarczej w Polsce w 2020 roku (w porównaniu z krajami Europy Zachodniej), w 2021 roku nastąpiło ożywienie gospodarcze. Uważamy, że polska gospodarka ma przed sobą dobre perspektywy długoterminowe pomimo wielu niewiadomych
wpływających na otoczenie biznesowe, w tym wysokiej inflacji i cen energii, rosnących stóp procentowych, niestabilności łańcucha dostaw oraz sytuacji geopolitycznej, w szczególności wojny na Ukrainie.

Wybuch pandemii w sposób znaczący zmienił sytuację rynkową. W 2020 roku zanotowano w Polsce pierwszą od 30 lat recesję, ze spadkiem PKB o 2,5%. Niekorzystne warunki gospodarcze były związane z pandemią COVID-19 i wynikały głównie ze spadku popytu krajowego, inwestycji i konsumpcji prywatnej. Według wczesnych szacunków GUS, pomimo trwającej pandemii COVID-19, w 2021 roku gospodarka zanotowała solidny wzrost o 5,7%, głównie dzięki wzrostowi konsumpcji. Konsensus przewiduje, że w latach 2022-2023 nastąpi spowolnienie gospodarki, głównie ze względu na znacznie wyższą inflację, rosnące stopy procentowe oraz bardzo niestabilną sytuację geopolityczną.

W 2021 roku średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług osiągnął 5,1%, co było najwyższym poziomem od wielu lat. Presja inflacyjna przyspieszyła nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie, głównie w wyniku wzrostu cen surowców (gaz, energia) oraz problemów z globalnymi łańcuchami dostaw. Oczekuje się, że w najbliższych latach presja inflacyjna w Polsce będzie się utrzymywać. Według aktualnego konsensusu rynkowego w 2022 roku inflacja przekroczy 10%. W marcu 2022 roku, średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług w Polsce wyniósł aż do 10,9%. Przyczynił się do tego wzrost cen żywności i energii.

W 2021 roku przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę wyniósł 2062 zł, co stanowi znaczący wzrost o 7,5% rok do roku. W ciągu ostatnich dwóch dekad dochód ten
nieprzerwanie rósł z roku na rok. Wskaźnik ten odpowiada pieniądzom, jakie gospodarstwo domowe może przeznaczyć na wydatki na towary i usługi bądź zwiększenie oszczędności.

Stopa bezrobocia w Polsce na koniec 2021 roku wyniosła 5,4% i była niższa w porównaniu do 6,3% na koniec 2020 roku. Wpływ pandemii COVID-19 na rynek pracy był ograniczony. Wraz z ożywieniem gospodarczym, po zakończeniu okresu zamrożenia
gospodarki oraz częściowym zniesieniu ograniczeń w 2020 roku, popyt na siłę roboczą wzrósł. W 2021 roku ożywienie gospodarcze wraz z dynamicznie rosnącą konsumpcją prywatną doprowadziły do wzrostu popytu na pracowników. W 2021
roku, w sytuacji niedoboru pracowników oraz przy dynamicznie
rosnącej w Polsce inflacji, narastała także presja płacowa. W 2022 roku, w warunkach dalszego wzrostu gospodarczego, jest spodziewana kontynuacja tych trendów.

W 2020 roku, w obliczu pandemii, polski bank centralny obniżył stopę referencyjną do 0,10%, tj. najniższego poziomu w historii. Tak niska stopa była utrzymywana przez pierwsze trzy kwartały 2021 roku. W czwartym kwartale, ze względu na dynamicznie
rosnącą inflację, Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopę referencyjna do poziomu 1,75%. Do kwietnia 2022 roku stopa referencyjna została zwiększona do 5,25%. Perspektywa znacznie wyższej inflacji (przekraczającej 10%) może skutkować dalszymi podwyżkami stóp procentowych.

Wahania kursów walutowych mają wpływ na wysokość zobowiązań Orange Polska denominowanych w walutach obcych, a także na wysokość rozliczeń z zagranicznymi operatorami. Wpływ ten jest w znacznym stopniu ograniczony
poprzez posiadany portfel transakcji zabezpieczających. W 2021 roku złoty osłabił się o 1,1% w stosunku do euro oraz 9,7% wobec dolara amerykańskiego. Ewentualne osłabienie kursu złotego nie powinno mieć wpływu na wysokość zobowiązań Orange Polska denominowanych w walutach obcych oraz na wysokość rozliczeń z zagranicznymi operatorami ze względu na utrzymywany poziom zabezpieczeń.

Rynek telekomunikacyjny

Rynek telekomunikacyjny w Polsce

Rynek telekomunikacyjny w Polsce jest rozwinięty i charakteryzuje się wysokimi wskaźnikami penetracji w większości segmentów. Ta branża jest niezwykle ważna dla polskiej gospodarki, szczególnie w erze cyfrowej. Wraz z branżą informatyczną i branżą treści programowych kształtuje społeczeństwo informacyjne i aktywnie uczestniczy w transformacji polskich firm. Wybuch pandemii COVID-19 w 2020 roku, jak nigdy wcześniej, uwypuklił rolę sektora telekomunikacyjnego, znacząco przyspieszając w Polsce zmiany w kierunku rozwiązań cyfrowych.

Jakość sieci okazała się ważna dla wszystkich, co przełożyło się na wzrost popytu na stacjonarny dostęp szerokopasmowy, a zwłaszcza na usługi światłowodowe. Rynek telekomunikacyjny ewoluuje także pod względem technologii: światłowód stał się wiodącą technologią w zakresie stacjonarnych łączy szerokopasmowych, a w sieciach komórkowych stoimy u progu ery 5G. Pomimo opóźnienia w dystrybucji pasma dla 5G, oczekuje się, że w najbliższych latach technologia 5G będzie szczególnie istotna, zwłaszcza dla klientów biznesowych. Branża telekomunikacyjna mierzy się z wieloma wyzwaniami biznesowymi i technicznymi, które wymagają znacznych inwestycji w infrastrukturę w celu zapewnienia klientom indywidualnym, publicznym i biznesowym szybkiego i bezpiecznego dostępu do internetu (przewodowego i bezprzewodowego), a także nowych usług i urządzeń, spełniających nowe wymagania.

Rynek telekomunikacyjny w Polsce charakteryzuje się silną konkurencją i relatywnym rozdrobnieniem. Jest zdominowany przez usługi mobilne, a intensywny proces wypierania przez nie telefonii stacjonarnej dotyczy zarówno połączeń głosowych jak i dostępu do internetu. Te czynniki miały w przeszłości poważny wpływ na rynek jako całość, przekładając się na jedne z najniższych cen usług telekomunikacyjnych w Unii Europejskiej. Jednak 2019 rok przyniósł przełom na rynku: operatorzy komórkowi podnieśli ceny usług w formule „więcej za więcej”. Było to efektem ówczesnej korzystnej sytuacji gospodarczej w Polsce, bardzo niskich cen usług telekomunikacyjnych oraz wyrównanych udziałów największych operatorów. Konwergencja stała się wiodącą formułą konkurowania o gospodarstwa domowe. To spowodowało przyspieszenie procesu konsolidacji rynku, głównie pomiędzy graczami stacjonarnymi i mobilnymi. Konieczność inwestycji, rosnąca inflacja oraz relatywnie niskie ceny usług telekomunikacyjnych budują oczekiwania, że uczestnicy rynku będą nadal koncentrować się na generowaniu wartości.

Według naszych szacunków, wartość polskiego rynku telekomunikacyjnego wzrosła w 2019 roku, pozostała stabilna w 2020 roku (po wybuchu pandemii), a w 2021 roku odnotowała solidny wzrost. To ożywienie wynika przede wszystkim z przyjęcia przez uczestników rynku strategii „więcej za więcej” oraz odbudowy przychodów z roamingu i ze sprzedaży sprzętu.

Orange-PL_12 (2) Orange-PL_12 (2)
  • Bardzo duża konkurencja cenowa w usługach mobilnych, która nasiliła się w czasie kilku wojen cenowych w segmencie konsumenckim i biznesowym, głównie w latach 2010-2013. W efekcie, ceny tych usług w Polsce należą do najniższych w Unii Europejskiej. Kluczową rolę w destabilizacji sytuacji rynkowej odgrywał Play, który realizował agresywną strategię zdobywania
    udziału w rynku.
  • Strukturalny spadek w stacjonarnych usługach głosowych, do którego przyczyniły się głównie: bardzo szybkie upowszechnienie się usług komórkowych w przystępnej cenie, częściowa regulacja w tym segmencie oraz niekorzystne trendy demograficzne.
  • Słabo rozwinięta stacjonarna infrastruktura szerokopasmowa, zwłaszcza poza dużymi miastami, co w połączeniu z szybkim rozwojem rynku komórkowego i strategią operatorów zakładającą oferowanie wyłącznie usług mobilnych doprowadziło do wypierania usług stacjonarnych przez komórkowe. Wskaźnik penetracji dla mobilnego internetu stosowanego do użytku w domu jest w Polsce znacznie wyższy od średniej dla krajów Unii Europejskiej.
  • W porównaniu z całym rynkiem, powyższe trendy znacząco bardziej wpływały na wyniki Orange Polska, co znalazło odzwierciedlenie w wieloletnim spadku przychodów. Przyczyniły się do tego głównie następujące czynniki:
    • konieczność dostosowania się do silnej konkurencji cenowej w usługach mobilnych w celu obrony udziałów w rynku
      konsumenckim i biznesowym,
    • bardzo znacząca ekspozycja w segmencie stacjonarnych usług głosowych ze względu na dominującą pozycję,
    • gorsze od średniej rynkowej wyniki w segmencie stacjonarnego dostępu do internetu ze względu na wymogi regulacyjne i słabo rozwiniętą infrastrukturę w dużych miastach, co spowodowało utratę udziału w rynku na rzecz operatorów kablowych,
    • brak znaczącej ekspozycji na rynku płatnej telewizji.
  • Koncentracja na wartości: Mimo że polski rynek telekomunikacyjny pozostaje bardzo konkurencyjny, wszyscy kluczowi gracze skoncentrowali się bardziej na wartości, realizując strategie „więcej za więcej”, głównie na rynku komórkowym. Konkurencja przesunęła się z opartej wyłącznie na cenie na inne elementy oferty i jakość obsługi klienta. Wynika to z jednej strony z relatywnie niskich cen usług telekomunikacyjnych w porównaniu z innymi krajami UE oraz rosnącego dochodu rozporządzalnego, a z drugiej strony z konieczności inwestowania przez operatorów w infrastrukturę oraz łagodzenia skutków inflacji kosztowej. Biorąc pod uwagę wyzwania inflacyjne, strategie „więcej za więcej” wydają się być bardziej koniecznością niż opcją w celu ochrony rentowności. Ceny usług telekomunikacyjnych w Polsce nadal należą do najniższych w UE. Orange Polska jako pierwszy operator
    podniósł taryfy mobilne, najpierw dla klientów biznesowych (pod koniec 2018 roku), a następnie dla klientów indywidualnych (w maju 2019 roku). Od tego czasu realizujemy strategię „więcej za więcej” we wszystkich głównych kategoriach produktowych, m.in. konwergencji, usługach abonamentowych i przedpłaconych telefonii komórkowej oraz stacjonarnych usługach szerokopasmowych. Tworzenie wartości jest podstawą naszej strategii komercyjnej.
  • Konwergencja sieci stacjonarnej i mobilnej podstawą naszych strategii komercyjnych: Konwergencja – sprzedaż
    pakietów usług komórkowych i stacjonarnych – jest coraz częściej uznawana przez wszystkich uczestników rynku jako skuteczna formuła na pozyskanie gospodarstw domowych. W ciągu ostatnich kilku lat wszyscy gracze mobilni zaczęli oferować również usługi stacjonarne, podczas gdy wiodący operatorzy stacjonarni weszli na rynek telefonii komórkowej. Odbywa się to bądź przez poprzez partnerstwa hurtowe, bądź przejęcia. Przykładami partnerstw hurtowych jest wejście T-Mobile do części sieci światłowodowej Orange czy współpraca Play z operatorem kablowym Vectra. Strategie konwergencji ułatwiają także nowi operatorzy sieci światłowodowych, którzy świadczą wyłącznie usługi hurtowe, np. Światłowód Inwestycje (spółka Orange Polska i APG) czy Fiberhost. Do zwiększania zasięgu światłowodu dostępnego dla wszystkich podmiotów przyczyniają się również sieci światłowodowe budowane w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (POPC), finansowanego ze środków UE. Orange Polska zainicjował w 2017 roku bardzo udaną strategię konwergencji, wprowadzając Orange Love jako naszą flagową ofertę dla polskich gospodarstw domowych. Do końca 2021 roku w tej ofercie pozyskano ponad 1,5 mln klientów.
  • Konsolidacja spowodowana głównie dążeniem do konwergencji: Polski rynek pozostaje dość rozdrobniony, zwłaszcza wśród operatorów stacjonarnych. Jednak w ciągu ostatnich kilku lat miało miejsce kilka transakcji konsolidacyjnych między większymi graczami. Dwóch operatorów telefonii komórkowej – Plus (Cyfrowy Polsat) i Play – przejęło, odpowiednio, spółki stacjonarne Netia (wiodący alternatywny operator stacjonarny) i UPC (największy operator telewizji kablowej).Przejęcie UPC przez Play jest w tej chwili finalizowane z jasno zasygnalizowanym celem stworzenia konwergentnego gracza. Druga znacząca transakcja przeprowadzona w ostatnich latach dotyczyła dwóch spółek kablowych, w których Vectra (druga co do wielkości spółka kablowa na rynku) przejęła Multimedia (trzecia co do wielkości spółka na tym rynku)
  • Duży popyt na szybką łączność szerokopasmową, ze światłowodem jako wiodącą technologią: Pandemia i ogólny
    trend w kierunku cyfryzacji zwiększyły zapotrzebowanie na szybką łączność, która stała się niezbędnym narzędziem dla gospodarstw domowych. W ostatnich latach przyspieszyły inwestycje w infrastrukturę szybkiego internetu, zwłaszcza poza dużymi miastami – na obszarach, gdzie infrastruktura historycznie była dość słaba i skutkowała zastępowaniem telefonii stacjonarnej przez komórkową. Jednocześnie, wiodącą rolę zaczęła odgrywać Technologia FTTH. Przyspieszenie w tym zakresie wynikało głównie z ogromnych inwestycji Orange Polska w światłowody (od 2016 roku) oraz współfinansowanego przez UE programu Polska Cyfrowa, którego celem jest rozwój infrastruktury na obszarach słabiej zurbanizowanych. Według naszych szacunków, na koniec 2021 roku w zasięgu usług światłowodowych znajdowało się od 8 do 9 mln gospodarstw domowych w Polsce (z około 15 mln ogółem). Orange Polska jest zdecydowanie największym operatorem światłowodowym w Polsce. Na koniec 2021 roku, nasza sieć dostępowa obejmowała prawie 6 mln gospodarstw domowych, z czego 2,2 mln przypadało na sieci innych operatorów. Z tych 2,2 mln, ponad 0,8 mln przypadało na Światłowód Inwestycje – spółkę będącą wspólnym przedsięwzięciem Orange i APG, do której w ramach zawartej transakcji Orange Polska przekazał łącza obejmujące 0,7 mln gospodarstw domowych. Spodziewamy się, że rozwój sieci światłowodowej w Polsce będzie kontynuowany, a inwestycje prowadzone przez Światłowód Inwestycje będą jednym z najważniejszych motorów tego rozwoju.
  • Transakcje dotyczące infrastruktury telekomunikacyjnej: W 2021 roku Cellnex, gracz infrastrukturalny na rynku europejskim, wszedł na rynek polski poprzez zakup infrastruktury mobilnej od Play (marzec 2021) i Cyfrowego Polsatu (lipiec 2021). Cellnex zawarł umowę z Play jako udziałowiec większościowy On Tower Poland Sp. z o.o. (Cellnex Poland posiada 60%
    udziałów, a 40% należy do Iliad) i nabył ok. 7 tys. stacji infrastruktury mobilnej za około 3,7 mld zł (800 mln euro). W przypadku Cyfrowego Polsatu, transakcja dotyczyła zarówno infrastruktury pasywnej (ok. 7 tys. lokalizacji) jak i aktywnej (ok. 37 tys. nośników radiowych; ok. 11 300 km światłowodowej sieci szkieletowej i sieci dosyłowej do stacji bazowych oraz ogólnokrajowej sieci radiolinii mikrofalowych). Wartość transakcji wyniosła 7,1 mld zł. Również w 2021 roku Orange Polska podpisał umowę sprzedaży 50% udziałów w spółce Światłowód Inwestycje, która będzie budować infrastrukturę światłowodową i oferować usługi dostępu hurtowego w oparciu o technologię FTTH. Celem tej spółki jest wybudowanie do 2025 roku światłowodowej sieci dostępowej dla około 1,7 mln gospodarstw domowych w Polsce, zlokalizowanych głównie na obszarach o niskiej i średniej konkurencji. Orange Polska wniósł do spółki Światłowód Inwestycje istniejące łącza światłowodowe dla 0,7 mln gospodarstw domowych. W zawartej transakcji, wartość spółki Światłowód Inwestycje wyceniono na 2 748 mln zł (bez uwzględniania gotówki i długu). Orange Polska sprzedał APG 50% udziałów w tej spółce za łączną kwotę 1 374 mln zł.
  • Dynamiczny wzrost zapotrzebowania na przesył danych: Przesył danych dynamicznie rośnie, do czego przyczynia się upowszechnienie nowoczesnych urządzeń mobilnych oraz bardzo szybki wzrost transmisji danych w przeliczeniu na klienta, związany głównie z treściami multimedialnymi i mediami społecznościowymi. Przewidujemy, że przesył danych będzie nadal rosnąć w obecnym tempie przez co najmniej kilka lat – dopóki w Polsce będzie trwała rewolucja smartfonowa. Spełnienie oczekiwań klientów dotyczących nieprzerwanego i możliwie najlepszego dostępu do internetu wymaga konwergentnego podejścia do kwestii jakości sieci. Z tego względu, kluczowy jest rozwój zarówno sieci stacjonarnej (światłowodowej) jak i mobilnej (4G/5G).
  • Początek ery 5G: 5G jako koncepcja marketingowa jest obecna na polskim rynku od dwóch lat, ale na razie jest oferowana
    przez operatorów tylko w technologii DSS, na częstotliwościach wykorzystywanych dla 4G. Aukcja na tzw. pasmo C (3,4-3,8 GHz, przeznaczone specjalnie dla sieci 5G) została bardzo opóźniona. Przewiduje się, że technologia 5G otworzy nowe możliwości zarówno dla konsumentów jak i biznesu, stając się w nadchodzących latach jednym z motorów wzrostu wartości rynku. Sieć 5G znacznie przyspieszy mobilną transmisję danych, a przy tym – co ważniejsze dla przyszłych zastosowań – będzie mieć znacznie mniejsze opóźnienia (czas potrzebny na komunikację dwóch urządzeń) i znacznie większą pojemność (liczbę urządzeń, które można jednocześnie podłączyć dosieci). Sieć 4G nie jest w stanie obsłużyć stale rosnącej liczby podłączonych obiektów, które przesyłają coraz więcej danych. Z dzisiejszej perspektywy wydaje się, że 5G oferuje więcej możliwości monetyzacji na rynku biznesowym, które wykraczają poza zwykłą łączność. Ta technologia otworzy całą gamę możliwości automatyzacji procesów i wykorzystania sztucznej inteligencji w różnych branżach – od produkcji po rolnictwo. Wszystkie urządzenia będą znacznie szybciej odbierać i przetwarzać dane, co umożliwi np. zdalne sterowanie procesami produkcyjnymi w czasie rzeczywistym. Procesy te będą funkcjonować w zamkniętych ekosystemach, często na wyznaczonych odcinkach sieci komórkowej. Oznacza to znacznie większe synergie między łącznością a obszarem usług ICT, a Orange Polska jest w doskonałej pozycji, aby czerpać z tego korzyści
  • Płatna telewizja – rosnąca popularność treści OTT przy wciąż silnej telewizji linearnej: Rynek płatnej telewizji powinien utrzymać względną stabilność. W Polsce nadal bardzo silną pozycję ma telewizja linearna. Jednak zarówno rynek płatnej
    telewizji jak i usług udostępnianych przez internet (ang. Over-The-Top – OTT) stale się rozwijają, przy czym motorem wzrostu są
    głównie usługi OTT (w tym serwisy nielinearne, takie jak Netflix, HBO GO i Amazon Prime Video). W wyniku pandemii COVID-19, jeszcze bardziej przyspieszyła dynamika nabywania tych usług. Ponadto, w 2021 roku rynek OTT uległ przekształceniu:
    na znaczeniu zyskały treści linearne. Co prawda rynek usług OTT szybko rośnie, ale pozostanie raczej uzupełnieniem oferty linearnej niż jej znaczącym substytutem.

Orange Polska to wiodący operator telekomunikacyjny w Polsce, działający we wszystkich segmentach rynku. Posiadamy największą bazę klientów zarówno w segmencie stacjonarnym jak i komórkowym oraz największy udział w infrastrukturze telekomunikacyjnej w Polsce. Dzięki pomyślnej realizacji strategii Orange.one w latach 2017-2020, udało się nam odwrócić negatywne trendy i przekształcić profil naszej działalności na taki, który jest przystosowany do wzrostu i czerpania korzyści z możliwości rynkowych. Niezbędne dla planu tworzenia wartości były duże inwestycje w sieć światłowodową, realizacja strategii wartości w konwergencji oraz rozwój obszaru ICT. Rozwój linii biznesowych z perspektywami wzrostu oraz eksploracja unikalnych możliwości rynkowych były niezbędne, aby zrównoważyć ciągłą presję na nasze przychody z usług schyłkowych – które kiedyś stanowiły trzon naszej działalności, a które od wielu lat podlegają strukturalnym spadkom. Jednocześnie radykalnie przekształcamy naszą działalność, aby uczynić ją bardziej sprawną, cyfrową i elastyczną, z silną obecnością online i wysoce zautomatyzowanymi procesami. W 2021 roku przedstawiliśmy nową strategię .Grow, która koncentruje się na zapewnieniu stabilnego wzrostu przychodów i zysków poprzez maksymalne wykorzystanie kluczowych dźwigni wzrostu oraz eksplorację nowych możliwości rynkowych.

Łańcuch dostaw

Chcemy budować dobre, długotrwałe relacje z naszymi dostawcami i partnerami biznesowymi. Dbamy o to, aby te relacje były oparte na transparentnych zasadach i wzajemnych zobowiązaniach do przestrzegania standardów etycznych.

Bierzemy aktywny udział w realizacji wspólnego dla Grupy Orange programu oceny dostawców globalnych – QREDIC. Wyniki oceny są wykorzystywane w procesie negocjacji i wyboru dostawców na poziomie globalnym, np. przy zakupie sprzętu abonenckiego czy sieciowego. Definitywnie negatywna ocena w zakresie przestrzegania standardów etycznych i ekologicznych dyskwalifikuje dostawcę.

Na poziomie globalnym Grupa Orange jest członkiem-założycielem stowarzyszenia Joint Audit Cooperation (JAC), które zrzesza operatorów telekomunikacyjnych w celu kontroli, oceny i wspierania zasad odpowiedzialności społecznej wśród globalnych dostawców z branży teleinformatycznej. Do tej pory, do inicjatywy JAC dołączyło 18 operatorów telekomunikacyjnych z 16 krajów, na których przypada łącznie ponad połowa przychodów całej branży oraz ponad 2,7 mld połączeń rocznie.

Lokalnych dostawców zobowiązujemy do przestrzegania klauzul zgodności (complalince), które są umieszczane w umowach z naszą firmą. Klauzule zawierają zobowiązanie kontrahenta do postępowania zgodnie z zasadami etycznego i odpowiedzialnego zachowania, w tym dotyczącymi praw człowieka, ochrony środowiska naturalnego, zrównoważonego rozwoju i zwalczania korupcji. Dodatkowo, we wszystkich umowach zakupowych umieszczamy klauzulę antykorupcyjną. Od 2021 roku dostawcy z grup najwyższego ryzyka są proszeni o wypełnienie ankiety CSR, która dotyczy obszarów ochrony środowiska, BHP, praw pracowniczych, różnorodności, zgodności oraz etyki.

W 2021 roku współpracowaliśmy w Polsce z 2990 dostawcami, w tym dostawcami sprzętu abonenckiego i sieciowego, usług budowy sieci oraz sprzętu komputerowego, a także agencjami outsourcingu personalnego i domami mediowymi. Staramy się,
aby nasze relacje z dostawcami opierały się na kontraktach długoterminowych, zawierających transparentne zasady współpracy.
Ponad 97% zakupów (w ujęciu wartościowym) jest realizowanych w oparciu o długoterminowe umowy ramowe. Sukcesywnie pracujemy nad tym, aby nasze zobowiązania wobec dostawców były regulowane w terminie. Wskaźnik terminowości opłat wynosi 88,6%. Standardowy termin płatności dla dostawcy wynosi do 30 dni (w przypadku 96% umów).

Prowadzimy konkurencyjną i otwartą politykę zakupową. Transparentność procesu wyłaniania dostawców zapewnia Regulamin Przeprowadzenia Procesu Zakupowego. Stanowi on zbiór zasad, którymi powinien się kierować każdy pracownik organizacji zakupowej w bezpośrednich i pośrednich kontaktach z dostawcą. Obejmuje procedury zakupowe, które w transparentny sposób określają zasady wyłaniania dostawców, zawierania umów czy poufności informacji. Od 2019 roku wzory umów zakupowych zawierają zapisy dotyczące społecznej odpowiedzialności biznesu w postaci klauzuli CSR. Sukcesywnie, uzupełniamy o tę klauzulę również umowy z dostawcami długoterminowymi, które zostały zawarte przed jej wprowadzeniem. W 2021 roku, 100% pracowników działu zakupów Orange Polska ukończyło szkolenie internetowe poświęcone zasadniczym aspektom społecznym w procesie dokonywania zakupów.

Obecnie ponad 95% zamówień (w ujęciu ilościowym) jest składanych elektronicznie, poprzez internetowe narzędzie zakupowe, które automatycznie analizuje złożone oferty. Ponadto, dostawcy chcący współpracować z Orange Polska mają możliwość samodzielnej rejestracji w bazie potencjalnych dostawców, dzięki czemu mogą uczestniczyć w procesach zakupowych prowadzonych przez Spółkę.

Otoczenie społeczne

Poziom życia w Polsce od lat ulega stałej poprawie. Pomimo pandemii koronawirusa COVID-19, która od 2020 roku powoduje ograniczenia w działalności i utrudnienia w funkcjonowaniu przedsiębiorstw, sytuacja gospodarcza w kraju pod koniec 2021 roku była bardzo dobra.

 

PKB Polski wzrósł o 5,7%. Bardzo dobrze wygadała też sytuacja na rynku pracy, a poważniejszym problemem była przede wszystkim inflacja, która, liczona rok do roku, w grudniu 2021 roku sięgnęła 8,5%. Ten obraz ulegnie jednak w najbliższych miesiącach gwałtownym zmianom ze względu na przyjęcie przez Polskę milionów uchodźców z Ukrainy, którzy po 24 lutego 2022 roku uciekli przed wojną. Duża część z nich pozostanie w Polsce na dłużej – a część na stałe – istotnie wpływając na gospodarkę oraz sytuację na rynku pracy, w szkolnictwie, na rynku mieszkaniowym czy w służbie zdrowia.

Pod koniec 2021 roku polski rynek pracy wychodził z pandemii obronną ręką – także na tle Europy. Na koniec 3 kw. 2021, stopa zatrudnienia dla osób w wieku 15-64 lata wynosiła w Polsce 71% (tj. o 2 pp. więcej niż rok wcześniej, ale wciąż o 2,6 pp. mniej niż przed początkiem pandemii COVID-19). Drugi rok z rzędu ten wskaźnik był w Polsce wyższy od średniej unijnej, która w 2021 roku wyniosła 69,7%. Stopa bezrobocia w Polsce wg Eurostatu osiągnęła na koniec 2021 roku rekordowo niską wartość 2,9% – drugą najniższą w Europie (średnia unijna wyniosła w tym czasie 7%).

Problemem w Polsce od lat pozostaje znaczne zróżnicowanie stopy zatrudnienia w zależności od wykształcenia i płci. Podczas gdy w grupie wiekowej 20-64 pod koniec 2021 roku pracowało prawie 90% osób z wykształceniem wyższym, to dla tych z wykształceniem średnim było to nieco ponad 71%, a dla osób z wykształceniem co najwyżej podstawowym lub gimnazjalnym – zalewie 47%. Szczególnie zagrożone wykluczeniem na rynku pracy są kobiety z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym, wśród których, w grupie wiekowej 20-64 lata, pracę miało zaledwie nieco ponad 34%. To także grupa, w której szczególnie duża część pracujących (zwłaszcza młodszych) straciła zatrudnienie w czasie pandemii.

Współczynnik nierówności dochodowej Giniego, który jest miarą rozkładu rozporządzalnych dochodów ekwiwalentnych w społeczeństwie, od 2005 roku obniżył się z blisko 35,6 punktów do 28,1 pkt. w 2020 roku, to jest do poziomu znacznie poniżej średniej unijnej. To jednak wynik oparty o deklaracje uczestników badań – poziom nierówności w Polsce wyznaczony w oparciu o dane podatkowe może być nawet o 25% wyższy od oficjalnych danych statystycznych opartych na deklaracjach. To oznaczałoby, że Polska plasuje się wśród krajów o najwyższych nierównościach dochodowych w Unii Europejskiej (zob. Blanchet, Chancel i Gethin, 2019).

W ostatnich latach w Polsce przeprowadzono szereg działań na rzecz ograniczenia nierówności i ubóstwa. Począwszy od 2015 roku, wzrost płacy minimalnej, zmiany w umowach cywilnoprawnych, a przede wszystkim programy wsparcia dla rodzin (500 zł miesięcznie na każde dziecko, 300 zł rocznie na wyprawkę szkolną) radykalnie poprawiły sytuację wielu słabszych grup, zwłaszcza tych o niskim statusie społeczno-ekonomicznym. Jednak od 2020 roku wzrost inflacji osłabia wpływ transferów socjalnych, których wysokość nie jest waloryzowana (siła nabywcza 500+ spadła od 2016 roku o ok. 13,1%).

Polska boryka się w dalszym ciągu z problemem szybkiego starzenia się społeczeństwa. Niekorzystne perspektywy demograficzne już teraz przekładają się na spadek liczby ludności w wieku produkcyjnym. Problem pogłębia spadająca liczba urodzeń, która w 2020 roku zmniejszyła się o 5%, a w 2021 roku – o kolejne 7%, osiągając najniższy poziom od ponad 15 lat.

Ponieważ internet stał się głównym sposobem funkcjonowania w wielu obszarach życia, wykluczenie cyfrowe, dotykające określone grupy społeczne i demograficzne, jest obecnie szczególnie dotkliwym problemem. Według GUS, w 2021 roku dostęp do internetu posiadało ponad 92% gospodarstw domowych w Polsce – to znaczny wzrost względem 2019 roku, kiedy taki dostęp miało nieco ponad 8 na 10 gospodarstw domowych. Duża poprawa w dostępie do internetu szerokopasmowego nastąpiła od początku pandemii na obszarach wiejskich i w mniejszych miastach, co niemal zniwelowało dysproporcję w tym zakresie względem dużych miast.

Jednak nadal korzystanie z internetu i nowych technologii jest zróżnicowane ze względu na czynniki społeczno-demograficzne, przede wszystkim wiek, aktywność zawodową i wykształcenie. Z internetu korzysta zdecydowana większość młodych i bardzo niewiele starszych osób. Wykluczenie cyfrowe zaczyna się w grupie wiekowej 55+, ale najbardziej dotyka osoby w wieku powyżej 65 lat – z których zaledwie 46% regularnie korzysta z internetu. Ważną rolę odgrywa też poziom wykształcenia: z sieci internetowej korzysta regularnie 98,6% Polaków z wykształceniem wyższym wobec 78,2% z wykształceniem średnim oraz 71% z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym. Problem dotyczy też bezrobotnych, z których prawie 17% nie korzystało regularnie z internetu w 2020 roku.

Jako firma telekomunikacyjna, musimy odpowiadać na zróżnicowane potrzeby klientów, zarówno tych starszych – mniej przekonanych do nowych technologii, jak i młodszych – przyzwyczajonych do ciągłej obecności w sieci i podążających za nowinkami technologicznymi. Wydatki na usługi telekomunikacyjne są stałym elementem budżetu gospodarstw domowych, a każdy klient Orange Polska, niezależnie od zasobności portfela, może znaleźć ofertę dla siebie i swoich bliskich. Wyzwaniem społecznym staje się obecnie nie tyle dostęp do sieci, lecz umiejętność mądrego i bezpiecznego korzystania z nowych technologii.

Prawa człowieka

Z uwagi na model biznesowy i charakter łańcucha dostaw, polityka w zakresie praw człowieka jest formułowana na poziomie międzynarodowym przez Grupę Orange. Poza ogólnymi ramami Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i Zasad Global Compact, Grupa przestrzega Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, ustanowionych w 2011 roku. Działania Grupy w odniesieniu do poszanowania podstawowych praw człowieka koncentrują się w trzech głównych obszarach:

  • relacje z pracownikami,
  • relacje z dostawcami,
  • poszanowanie prywatności i wolność wypowiedzi.

Kwestie odnoszące się do przestrzegania praw człowieka są zawarte w Kodeksie Etyki Orange Polska. Szanujemy wszystkich ludzi i ich prawo do prywatności. Akceptujemy różnorodność rozumianą w kategoriach pochodzenia, rasy, płci, kultury, wieku i stanu cywilnego, a także przekonań religijnych i politycznych oraz przynależności do organizacji społecznych i zawodowych. Wprowadziliśmy w Orange Polska Kodeks dla dostawców. Kodeks został opracowany na poziomie Grupy Orange i dostosowany do regulacji krajowych. Jego celem jest
zachęcenie do stosowania i poszanowania praw i regulacji z zakresu praw człowieka oraz zapewnienie, iż będą one właściwie i efektywnie stosowane. Dostawcy zobowiązują się
do przestrzegania praw człowieka i unikania zaangażowania w jakiekolwiek przypadki ich naruszania.

  • odpowiedzialność społeczna – swoboda zgromadzeń i prawo do negocjacji zbiorowych, praca niewolnicza, praca dzieci, różnorodność i niedyskryminowanie, wynagrodzenia, czas pracy i BHP;
  • odpowiedzialność środowiskowa – ochrona środowiska, zasoby naturalne i gospodarowanie odpadami;
  • zabronione praktyki biznesowe – polityka antykorupcyjna, konkurencja, sponsoring, dotacje polityczne, pranie pieniędzy oraz bezpieczeństwo i ochrona danych.

Kodeks został upubliczniony i wpisany do umów z dostawcami. Obecnie pracujemy nad opracowaniem polityki w zakresie praw człowieka dla Orange Polska.

Uruchomiliśmy także kurs e-learningowy z zakresu praw człowieka, który ukończyło 100% pracowników działu zakupów

W umowach z dostawcami wprowadzono oddzielne zapisy dotyczące społecznej odpowiedzialności biznesu w postaci klauzuli CSR. Strony zobowiązują się przestrzegać oraz podejmować niezbędne starania w celu zobowiązania swoich pracowników, dostawców i podwykonawców do przestrzegania przepisów krajowych, europejskich i międzynarodowych dotyczących standardów etycznych i odpowiedzialnego zachowania, w tym m.in. przepisów dotyczących praw człowieka, ochrony środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa osób oraz zrównoważonego rozwoju. Zobowiązują się przeciwdziałać naruszeniom w obszarze praw człowieka i podstawowych wolności, a także zagrożeniom dla zdrowia i bezpieczeństwa osób oraz środowiska. Oświadczają, że będą wymagać od swoich pracowników, dostawców i podwykonawców powstrzymywania się od zatrudniania dzieci, wykorzystywania pracy przymusowej oraz będą zwalczać wszelkie przejawy dyskryminacji. Klauzula obowiązuje od 2019 roku we wszystkich nowych umowach zakupowych.

Prawa człowieka zostały również uwzględnione w mapie ryzyka Orange Polska, w ramach tzw. Planu Nadzoru – przyjętego w całej międzynarodowej Grupie Orange. Plan Nadzoru obejmuje ryzyka w związane ze zdrowiem i bezpieczeństwem ludzi, wpływem na środowisko oraz poważnymi naruszeniami praw człowieka i podstawowych wolności.

Orange Polska bardzo poważnie traktuje wszelkie kwestie związane z przestrzeganiem praw człowieka. Szczególną dbałość przywiązuje do prawa w zakresie ochrony prywatności i ochrony danych osobowych. W celu zapobieżenia ewentualnym kradzieżom, nieuprawnionym modyfikacjom lub przetwarzaniu danych osobowych klientów i pracowników oraz danych osobowych powierzonych do przetwarzania przez Orange Polska, wdrożyliśmy zabezpieczenia zgodne z międzynarodowymi standardami oraz realizujemy proces oceny i przeciwdziałania skutkom naruszenia praw i wolności osób fizycznych, których dane przetwarzamy.

Z technologii cyfrowej korzysta codziennie 6 miliardów ludzi na całym świecie.

Z technologii cyfrowej korzysta codziennie 6 miliardów ludzi na całym świecie.

Sektor cyfrowy (sieci stacjonarne i komórkowe, systemy Internetu Rzeczy, wirtualne sieci prywatne, centra danych, ale również sprzęt klientów: smartfony, komputery, dekodery i in.) odpowiada za około 3,6% globalnego zużycia energii elektrycznej oraz około 1,4% globalnych emisji CO2. – przy czym przewiduje się, że ten udział będzie się zwiększał.*

1) Źródło: Malmodin i Lundén, Sustainability Journal 2018, Międzynarodowa Agencja Energetyczna.

Orange Polska nie pozostaje obojętny na globalne wyzwania dotyczące ochrony środowiska naturalnego i jego zasobów. Postawiliśmy sobie ambitne cele i podejmujemy konkretne działania w celu ograniczenia naszego wpływu na środowisko, zarówno bezpośredniego jak i pośredniego. Naszym celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej netto już do 2040 roku – zarówno dla własnych emisji bezpośrednich i pośrednich jak i dla emisji w łańcuchu wartości. Te cele wpisują się w globalne, potwierdzone naukowo cele klimatyczne Grupy Orange, które realizują zapisy Porozumienia Paryskiego (przewidujące ograniczenie globalnego ocieplenia w XXI wieku do maksymalnie 1,5°C w porównaniu do epoki przedindustrialnej).

Poza działaniami na rzecz ograniczenia naszego własnego wpływu na środowisko, jako dostawca usług telekomunikacyjnych możemy w znaczący sposób przyczynić się do zmniejszenia niekorzystnego wpływu działalności biznesowej innych podmiotów. Technologia cyfrowa jest obecnie wpisana we wszystkie obszary działalności człowieka, a rozwijanie zrównoważonych zastosowań cyfrowych staje się stałym wyzwaniem. Ponadto, w ramach radykalnej transformacji sektora przemysłowego, technologia cyfrowa stwarza także szanse na wdrożenie bardziej innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań, dostosowanych do wyzwań w zakresie oszczędzania energii i ochrony środowiska.

Nowoczesne technologie cyfrowe są istotną częścią rozwiązywania problemów klimatycznych. Usługi telekomunikacyjne wspierają zieloną transformację i oferują rozwiązania, dzięki którym nasi klienci mogą zmniejszać swoje emisje. Tele- czy wideokonferencje pozwalają ograniczyć podróże służbowe (zwłaszcza samolotem), a rozwiązania oparte o Internet Rzeczy, zwłaszcza z zakresu Smart City, optymalizują zużycie zasobów (np. energii elektrycznej czy wody) oraz zmniejszają emisje i zanieczyszczenia poprzez inteligentne systemy zarządzania i monitoringu usług miejskich (np. dostaw mediów, miejskiego oświetlenia, miejsc parkingowych, rowerów czy systemów odbioru odpadów).

Korzystanie z nowych technologii to z jednej strony ogromna szansa na rozwój społeczno- gospodarczy i wypracowanie bardziej przyjaznych środowisku rozwiązań, a z drugiej – wyzwanie, jakie niesie szybkie starzenie się produktów i zwiększone zapotrzebowanie na energię. Stawia to nas przed problemem utylizacji wycofywanych z użytku urządzeń i zachęca do myślenia o ekoefektywności wewnątrz firmy i w relacjach z dostawcami. Oznacza także konieczność edukacji klientów i zachęcania ich do zwrotu urządzeń teleinformatycznych, których już nie używają. Cyfryzacja może i powinna być częścią szerszego rozwiązania problemu kryzysu klimatycznego, ale jednocześnie ma do odegrania istotną rolę w doprowadzeniu do neutralności węglowej w całym łańcuchu wartości w ramach samej branży telekomunikacyjnej.

Raport roczny 2021

Poprzednia strona

Obsługa klienta

Następna strona

Nasi interesariusze

Zobacz także

Wyniki wyszukiwania