30. Roszczenia, sprawy sądowe i zobowiązania warunkowe

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa utworzyła rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyka związane z bieżącymi oraz potencjalnymi roszczeniami i postępowaniami, które zdaniem Grupy stanowią najlepszy szacunek kwot, których zapłata jest prawdopodobna. Rezerwy na poszczególne sprawy nie są, co do zasady, ujawniane, gdyż zdaniem Zarządu mogłoby to wpłynąć na rozstrzygnięcie toczących się spraw.

Zgodnie z Ustawą o Ochronie Konkurencji i Konsumentów, w przypadku niezastosowania się do jej przepisów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („UOKiK”) może nałożyć na przedsiębiorstwo kary w maksymalnej wysokości do 50 milionów euro za niedopełnienie obowiązku udzielenia informacji lub do 10% przychodów podmiotu, osiągniętych w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary za naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z Prawem Telekomunikacyjnym, w przypadku niespełnienia określonych wymogów przewidzianych w Prawie Telekomunikacyjnym, Prezes UKE może nałożyć na operatora telekomunikacyjnego karę w maksymalnej wysokości do 3% przychodów podatkowych operatora, osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym.

Postępowanie prowadzone przez UOKiK w sprawie cen detalicznych za połączenia do Play

W 2013 roku UOKiK wszczął postępowanie antymonopolowe przeciwko spółkom Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. UOKiK twierdził, że spółki nadużywały kolektywnej pozycji dominującej a nadużycie polegało na tym, że ceny detaliczne za połączenia wykonywane przez indywidualnych użytkowników końcowych sieci każdego z tych trzech operatorów do sieci P4 Sp. z o.o. („P4”), operatora Play, były relatywnie wyższe niż stosowane za takie połączenia do sieci tych trzech operatorów. W dniu 2 stycznia 2018 roku UOKiK umorzył postępowanie antymonopolowe. UOKiK stwierdził, że brak jest podstaw do przyjęcia, że Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. naruszyły prawo ochrony konkurencji.

We wrześniu 2015 roku Orange Polska otrzymała pozew P4, w którym P4 żąda zapłaty odszkodowania w kwocie 316 milionów złotych (231 milionów złotych i 85 milionów złotych odsetek) dotyczącego detalicznych cen usług mobilnych w okresie pomiędzy lipcem 2009 roku a marcem 2012 roku. Początkowo P4 żądał zapłaty solidarnie przez Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. ale później postępowanie przeciwko T-Mobile zostało umorzone na skutek ugody zawartej przez T-Mobile z P4.

W dniu 2 lipca 2018 roku P4 rozszerzył powództwo o kwotę 314 milionów złotych (258 milionów złotych oraz56 milionów złotych skapitalizowanych odsetek). Podstawa faktyczna obu roszczeń jest ta sama (różnicowanie cen detalicznych) przy czym okres, za który naliczone jest odszkodowanie żądane rozszerzeniem powództwa jest inny tzn. od kwietnia 2012 roku do grudnia 2014 roku.

W dniu 29 listopada 2018 roku sąd wyłączył roszczenie P4 o 314 milionów złotych do odrębnego postępowania.

W dniu 27 grudnia 2018 roku sąd pierwszej instancji oddalił w całości powództwo P4 o zapłatę 316 milionów złotych jako roszczenie przedawnione. P4 wniósł apelację od tego wyroku a w dniu 28 grudnia 2020 roku Sąd Apelacyjny uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd pierwszej instancji, na tej podstawie że sąd nie wyjaśnił dostatecznie przyczyny przedawnienia roszczenia. Inne argumenty nie były oceniane przez Sąd Apelacyjny.

Postępowanie UOKIK w sprawie ofert pre-paid

We wrześniu 2016 roku UOKiK wszczął postępowania dotyczące Orange Polska, T-Mobile Polska S.A., Polkomtel Sp. z o.o. i P4 Sp. z o.o. twierdząc, że zasady funkcjonujące na rynku polskim stosowane do ofert pre-paid, zgodnie z którymi środki zgromadzone na koncie abonenckim są anulowane w tak zwanym „okresie pasywnym”, mogą naruszać prawa konsumenta. W dniu 15 grudnia 2020 roku UOKiK wydał decyzję kończącą to postępowanie. Decyzja nie nakłada kary, ale zobowiązuje Orange Polska do zmiany praktyki i złożenia sprawozdania z tych działań po okresie wskazanym w decyzji.

Pozostałe postępowania prowadzone przez UOKiK i UKE

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa utworzyła rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyka związane z postępowaniami UOKiK i UKE przeciwko Grupie, które zdaniem Grupy stanowią najlepszy szacunek kwot, których zapłata jest prawdopodobna. W przypadku nałożenia jakichkolwiek kar, ich wysokość uzależniona jest od przyszłych zdarzeń, których wynik jest niepewny, zatem w konsekwencji wysokość rezerw może ulec zmianie w okresach przyszłych.

Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli różnych organów administracyjnych, które są uprawnione do nakładania grzywien, kar oraz naliczania odsetek. Częste zmiany w regulacjach prawnych dotyczących podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od nieruchomości, innych podatków, a także ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania czy ubezpieczeń społecznych, prowadzą do braku stabilności systemu podatkowego oraz sporów o charakterze podatkowym. Częste różnice co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych, zarówno w obrębie organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi a przedsiębiorstwami, powodują z kolei powstawanie obszarów niepewności i sporów.

Niepewności te powodują wzrost ryzyka w obszarze rozliczeń podatkowych, co może wymagać rozpoznania zobowiązań z tytułu niepewnych pozycji podatkowych oraz rezerw wynikających z różnic w interpretacji przepisów podatkowych.

Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym przypada termin płatności podatku. W wyniku kontroli rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe.

W 2018 roku Urząd Skarbowy zakończył kontrolę podatkową dotyczącą rozliczeń podatkowych OPL S.A. z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za rok podatkowy zakończony 31 grudnia 2016 roku.

Na podstawie ustaleń kontroli zostało w 2019 roku wszczęte postępowanie podatkowe przeciwko Spółce. Spółka nie zgadza się z ustaleniami i uważa, że wątpliwości dotyczące jej rozliczeń podatkowych zostały podniesione niezasadnie i prawdopodobieństwo ostatecznego wypływu środków w toczącym się postępowaniu jest niskie.

Grupa jest również uczestnikiem innych postępowań i spraw sądowych dotyczących różnych podatków, w tym PIT, CIT, VAT, podatku od nieruchomości i innych podatków. Niektóre z tych postępowań i spraw sądowych mogą spowodować przyszłe wypływy środków pieniężnych. Grupa na bieżąco ocenia ewentualne skutki tych postępowań i roszczeń, a związane z nimi policzalne ryzyka, które mogą spowodować przyszłe wypływy środków pieniężnych, są odpowiednio odzwierciedlane jako zobowiązania z tytułu podatku dochodowego lub rezerwy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Orange Polska powstała w wyniku przekształcenia państwowej jednostki organizacyjnej Poczta Polska Telegraf i Telefon („PPTiT”) w dwa podmioty – Pocztę Polską i Orange Polska S.A. Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej zawiera, zgodnie z aktem notarialnym z dnia 4 grudnia 1991 roku, kwotę 713 milionów złotych, powstałą w wyniku wniesienia części majątku PPTiT związanego z działalnością telekomunikacyjną. W procesie przekształcenia PPTiT oraz przekazywania mienia na rzecz nowo utworzonych podmiotów w dokumentacji zostały pominięte niektóre nieruchomości, a także inne składniki majątkowe, które obecnie są kontrolowane przez Orange Polska oraz dokumentacja związana z przekształceniem jest w tym zakresie niekompletna. W związku z powyższym, prawo Orange Polska do niektórych nieruchomości i innych aktywów trwałych może być kwestionowane, a w konsekwencji może ulec zmianie wartość kapitału z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej.

Poza kwestiami opisanymi powyżej, działalność operacyjna Grupy podlega prawnym, społecznym i administracyjnym regulacjom, których naruszenie, choćby nieumyślne, może spowodować nałożenie sankcji na Grupę. Poza karami, które mogą być nałożone przez UOKiK i UKE opisanymi w Nocie 30.a, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może nałożyć karę w maksymalnej wysokości do 15% przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, między innymi za naruszenie niektórych przepisów Prawa Energetycznego, nieprzestrzeganie obowiązków określonych w koncesji, odmowę udzielenia informacji.

Grupa jest stroną postępowań prawnych i umów handlowych związanych z działalnością operacyjną.

Niektóre decyzje regulacyjne mogą być niekorzystne dla Grupy, a wyroki wydane przez sądy w postępowaniach odwoławczych od takich decyzji mogą mieć negatywne skutki dla Grupy. Występują również roszczenia, w tym żądania zapłaty odszkodowań bądź kar umownych, podnoszone przez kontrahentów umów handlowych, lub roszczenia dotyczące innych płatności wynikających z naruszenia prawa, które mogą skutkować wypływem środków pieniężnych.

Ponadto Grupa używa środków trwałych innych podmiotów w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych.

Warunki ich używania nie zawsze są sformalizowane, w związku z czym wobec Grupy są podnoszone i mogą być w przyszłości podnoszone roszczenia, co może skutkować przyszłym wypływem środków pieniężnych.

Kwoty potencjalnych zobowiązań lub przyszłych obowiązków nie mogą być oszacowane z wystarczającą wiarygodnością ze względu na złożoność prawną takich spraw.

Grupa systematycznie monitoruje ryzyka i zdaniem Zarządu utworzono odpowiednie rezerwy na rozpoznane ryzyka, dla których można było dokonać szacunku wysokości rezerwy.