Ryzyko płynności jest to ryzyko wystąpienia trudności w spłacie zobowiązań finansowych. Proces zarządzania ryzykiem płynności w Grupie polega na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych, analizie poziomu płynnych aktywów w relacji do przepływów pieniężnych, monitorowaniu wskaźników płynności oraz utrzymywaniu dostępu do różnych źródeł finansowania, w tym do rezerwowych linii kredytowych.
W celu zwiększenia skuteczności, proces zarządzania płynnością jest zoptymalizowany poprzez scentralizowanie funkcji skarbcowych dla Grupy, gdzie płynne nadwyżki środków pieniężnych wygenerowane przez spółki wchodzące w skład Grupy są inwestowane i zarządzane przez skarbiec centralny. Nadwyżki środków pieniężnych Grupy inwestowane są w krótkoterminowe płynne instrumenty finansowe – głównie depozyty bankowe. Ponadto umowa z Orange S.A., dotycząca scentralizowanego zarządzania płynnością, umożliwia Grupie deponowanie nadwyżek finansowych w Orange S.A.
Grupa zarządza ryzykiem płynności również poprzez utrzymywanie otwartych i niewykorzystanych linii kredytowych, które tworzą rezerwę płynności oraz zabezpieczają wypłacalność i elastyczność finansową. Wspomniana powyżej umowa z Orange S.A., dotycząca scentralizowanego zarządzania płynnością, daje Grupie dostęp do zapasowego finansowania płynności z maksymalną kwotą limitu wynoszącą 500 milionów złotych. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa nie korzystała z udostępnionego limitu. Grupa posiada również odnawialną linię kredytową od Grupy Orange do kwoty 1.500 milionów złotych oraz inne linie kredytowe do kwoty 150 milionów złotych, z czego 172 miliony złotych zostały wykorzystane na dzień 31 grudnia 2020 roku. W związku z tym na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa miała niewykorzystane linie kredytowe w kwocie 1.978 milionów złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku było to 1.516 milionów złotych).
Ryzyko płynności jest regularnie mierzone i monitorowane przez Grupę przy wykorzystaniu następujących wskaźników:
- wskaźniki płynności,
- analiza terminów wymagalności niezdyskontowanych umownych przepływów pieniężnych z tytułu zobowiązań finansowych Grupy,
- średni czas spłaty długu.
W tabeli poniżej zaprezentowano wskaźnik płynności (definiowany jako stosunek dostępnych źródeł środków finansowych tj. środków pieniężnych, ich ekwiwalentów i linii kredytowych oraz kwoty spłaty długu w okresie następnych 12 i 18 miesięcy) oraz wskaźnik płynności bieżącej (definiowany jako stosunek niewykorzystanych linii kredytowych i aktywów obrotowych oraz zobowiązań krótkoterminowych):
(w milionach złotych) |
Wskaźniki płynności |
Na dzień
31 grudnia 2020 |
Na dzień
31 grudnia 2019 |
Wskaźnik płynności (z uwzględnieniem instrumentów pochodnych) – następne 12 miesięcy (1)
|
62% |
609% |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
1.840 |
1.320 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
358 |
404 |
Spłata długu(2)
|
3.648 |
212 |
Spłata zobowiązań z tytułu instrumentów pochodnych (3)
|
(79) |
71 |
Wskaźnik płynności (z uwzględnieniem instrumentów pochodnych) – następne 18 miesięcy (1)
|
58% |
45% |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
1.840 |
1.320 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
358 |
404 |
Spłata długu (2)
|
3.829 |
3.800 |
Spłata zobowiązań z tytułu instrumentów pochodnych (3)
|
(60) |
52 |
Wskaźnik płynności bieżącej (z uwzględnieniem niewykorzystanych linii kredytowych) |
68% |
115% |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
1.840 |
1.32 |
Aktywa obrotowe razem |
3.363 |
3.493 |
Zobowiązania krótkoterminowe razem |
7.637 |
4.191 |
Wskaźnik płynności bieżącej (z uwzględnieniem niewykorzystanych linii kredytowych oraz nowej umowy pożyczki) (4)
|
105% |
Nie dotyczy |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
1.840 |
Nie dotyczy |
Aktywa obrotowe razem |
3.363 |
Nie dotyczy |
Zobowiązania krótkoterminowe razem (4)
|
4.937 |
Nie dotyczy |
(1) Wskaźnik nie zawiera przyszłych przepływów z działalności operacyjnej i inwestycyjnej, ani refinansowania długu.
(2) Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne od pożyczek od jednostki powiązanej i kredytów bankowych.
(3) Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne od instrumentów pochodnych.
(4) W związku z nową umową pożyczki zawartą 29 stycznia 2021 roku (patrz Nota 32) kwota zobowiązań krótkoterminowych spadłaby do 4.937 milionów złotych a wskaźnik płynności bieżącej wzrósłby do 105%.
Analiza wymagalności dla pozostających do zapłaty niezdyskontowanych umownych przepływów pieniężnych z tytułu zobowiązań finansowych Grupy na dzień 31 grudnia 2020 i 2019 roku została przedstawiona poniżej.
Na dzień 31 grudnia 2020 i 2019 roku kwoty w walucie zostały przeliczone na złote według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu. Płatności odsetek wynikające z instrumentów finansowych, naliczane według zmiennej stopy procentowej, zostały wyliczone w oparciu o stopy procentowe mające zastosowanie odpowiednio na dzień 31 grudnia 2020 i 2019 roku.
(w milionach złotych) |
Na dzień 31 grudnia 2020 |
Nota |
Wartość bilansowa |
Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne (1)
|
Długoterminowe |
Razem |
Do
1 roku |
1-2 lat |
2-3 lat |
3-4 lat |
4-5 lat |
Pow. 5 lat |
Razem długoterminowe |
Pożyczki od jednostki powiązane |
20 |
5.990 |
3.633 |
203 |
784 |
1.510 |
– |
– |
2.497 |
6.130 |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
21 |
19 |
2 |
– |
– |
– |
– |
2 |
21 |
Instrumenty pochodne – aktywa |
23 |
(147) |
(143) |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
(143) |
Instrumenty pochodne – zobowiązania |
23 |
132 |
64 |
31 |
25 |
8 |
– |
– |
64 |
128 |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
5.996 |
3.573 |
236 |
809 |
1.518 |
– |
– |
2.563 |
6.136 |
Zobowiązania handlowe |
16.1 |
2.478 |
2.242 |
166 |
24 |
24 |
24 |
49 |
287 |
2.529 |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
21 |
2.704 |
495 |
435 |
342 |
296 |
237 |
1.719 |
3.029 |
3.524 |
Zobowiązania finansowe razem (łącznie z aktywami z instrumentów
pochodnych)
|
|
11.178 |
6.310 |
837 |
1.175 |
1.838 |
261 |
1.768 |
5.879 |
12.189 |
(1) Obejmują zarówno płatności kapitału jak i odsetek.
(w milionach złotych) |
Na dzień 31 grudnia 2019 (przekształcone, patrz Nota 2.2) |
Nota |
Wartość bilansowa |
Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne (1)
|
Długoterminowe |
Razem |
Do 1 roku |
1-2 lat |
2-3 lat |
3-4 lat |
4-5 lat |
Pow.
5 lat |
Razem długoterminowe |
Pożyczki od jednostki powiązane |
20 |
6.442 |
154 |
3.623 |
748 |
802 |
1.518 |
– |
6.691 |
6.845 |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
69 |
60 |
10 |
– |
– |
– |
– |
10 |
70 |
Instrumenty pochodne – aktywa |
23 |
(45) |
18 |
(32) |
– |
– |
– |
– |
(32) |
(14) |
Instrumenty pochodne – zobowiązania |
23 |
75 |
53 |
18 |
7 |
5 |
2 |
– |
32 |
85 |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
6.541 |
285 |
3.619 |
755 |
807 |
1.520 |
– |
6.701 |
6.986 |
Zobowiązania handlowe |
16.1 |
2.715 |
2.373 |
144 |
156 |
24 |
24 |
72 |
420 |
2.793 |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
21 |
2.572 |
456 |
417 |
368 |
286 |
239 |
1.664 |
2.974 |
3.430 |
Zobowiązania finansowe razem (łącznie z aktywami z instrumentów
pochodnych)
|
|
11.828 |
3.114 |
4.180 |
1.279 |
1.117 |
1.783 |
1.736 |
10.095 |
13.209 |
(1) Obejmują zarówno płatności kapitału jak i odsetek.
Średni czas spłaty kapitału dla portfela zadłużenia posiadanego na dzień 31 grudnia 2020 roku wyniósł 1,4 roku (2,4 roku na dzień 31 grudnia 2019 roku).