Na dzień 31 grudnia 2020 i 2019 roku portfel instrumentów pochodnych Grupy stanowiły instrumenty finansowe, dla których nie istniał aktywny rynek, głównie transakcje swap zabezpieczające ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe, transakcje forward z rozliczeniem netto oraz opcje na akcje. W celu wyceny tych instrumentów Grupa stosuje standardowe techniki wyceny. Wartość godziwa transakcji swap/forward reprezentuje zdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne, w których podstawą do kalkulacji czynników dyskontowych są odpowiednie rynkowe krzywe stóp procentowych, a kwoty wyrażone w walutach obcych są przeliczone na złote przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego. Wartość godziwa opcji na akcje jest ustalana na podstawie modelu Blacka-Scholesa. Wycena instrumentów pochodnych jest również
korygowana o ryzyko kredytowe kontrahenta (ang. credit valuation adjustment – „CVA”) lub własne (ang. debit valuation adjustment – „DVA”). Oszacowane wartości CVA i DVA były nieistotne w porównaniu z wartością godziwą instrumentów pochodnych.
Pochodne instrumenty finansowe będące w posiadaniu Grupy zostały przedstawione poniżej:
(w milionach złotych) |
Pozycja zabezpieczona |
Wartość nominalna
(w milionach) |
Termina zapadalności |
|
Średnia ważona cena lub stopa |
Wartość godziwa |
Rodzaj instrumentu (1) |
Składnik aktywów finansowych |
Składnik zobowiązań finansowych |
Na dzień 31 grudnia 2020 |
Instrumenty pochodne – zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
Ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
CCIRS |
Pożyczka od jednostki powiązanej |
187 EUR |
2021 |
4,05
EURIB 6M+
WIBOR 6M+ |
0,28%->
0,54% |
104 |
– |
Ryzyko stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
IRS |
Pożyczka od jednostki powiązanej |
5,45 PLN |
2021-2024 |
WIBOR 1/3/6M-> |
2,13% |
– |
(132) |
Ryzyko walutowe |
|
|
|
|
|
|
|
NDF |
Zakup zapasów |
141 EUR |
2021 |
4,44 |
|
26 |
– |
NDF |
Zakup zapasów |
12 USD |
2021 |
3,74 |
|
– |
– |
Ryzyko ceny akcji |
|
|
|
|
|
|
|
Opcja na akcję |
Program płatności opartych na akcjach (patrz Nota 17.2) |
2 akcji |
2021 |
5,22 |
|
3 |
– |
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych razem |
|
|
|
|
|
133 |
(132) |
Instrumenty pochodne – przeznaczone do obrotu(2) |
Ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
CCIRS |
Pożyczka od jednostki powiązanej |
3 EUR |
2021 |
4,05
EURIB 6M+
WIBOR 6M+ |
0,28%->
0,53% |
2 |
– |
Ryzyko walutowe |
|
|
|
|
|
|
|
NDF |
Zobowiązanie z tytułu
rezerwacji częstotliwości 2100 MHz |
14 EUR |
2021 |
4,52 |
|
1 |
– |
NDF |
Transakcje handlowe |
27 EUR |
2021 |
4,44 |
|
5 |
– |
NDF |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
22 EUR |
2021 |
4,42 |
|
4 |
– |
FX Swap |
Środki pieniężne |
3 EUR |
2021 |
4,61 |
|
– |
– |
NDF |
Transakcje handlowe |
11 USD |
2021 |
3,71 |
|
1 |
– |
Ryzyko ceny akcji |
|
|
|
|
|
|
|
Opcja na
akcje |
Program płatności opartych na akcjach
(patrz Nota 17.2) |
1 akcji |
2021 |
5,02 |
|
1 |
– |
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu razem |
|
|
|
|
|
14 |
– |
Instrumenty pochodne razem |
|
|
|
|
|
147 |
(132) |
W tym krótkoterminowe |
|
|
|
|
|
147 |
(32) |
W tym długoterminowe |
|
|
|
|
|
– |
(100) |
(1) CCIRS – swap walutowo–procentowy, IRS – swap procentowy, NDF – forward z rozliczeniem netto.
(2) Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych.
(w milionach złotych) |
Pozycja zabezpieczona |
Wartość nominalna
(w milionach) |
Termina zapadalności |
|
Średnia ważona cena lub stopa |
Wartość godziwa |
Rodzaj instrumentu (1) |
Składnik aktywów finansowych |
Składnik zobowiązań finansowych |
Na dzień 31 grudnia 2019 |
Instrumenty pochodne – zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
Ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
CCIRS |
Pożyczka od jednostki powiązanej |
187 EUR |
2021 |
4,05
EURIB 6M+
WIBOR 6M+ |
0,28%->
0,54% |
37 |
– |
Ryzyko stopy procentowe |
|
|
|
|
|
|
|
IRS |
Pożyczka od jednostki powiązanej |
5,45 PLN |
2021-2024 |
WIBOR 1/3/6M-> |
2,13% |
– |
(55) |
Ryzyko walutowe |
|
|
|
|
|
|
|
NDF |
Zakup zapasów |
158 EUR |
2020 |
4,36 |
|
– |
(10) |
NDF |
Zakup zapasów |
1 USD |
2020 |
3,90 |
|
– |
– |
Ryzyko ceny akcji |
|
|
|
|
|
|
|
Opcja na akcję |
Program płatności opartych na akcjach (patrz Nota 17.2) |
2 akcji |
2021 |
5,22 |
|
4 |
– |
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych razem |
|
|
|
|
|
41 |
(65) |
Instrumenty pochodne – przeznaczone do obrotu (2) |
Ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
CCIRS |
Pożyczka od jednostki powiązanej |
3 EUR |
2021 |
4,05
EURIB 6M+
WIBOR 6M+ |
0,28%->
0,53% |
1 |
– |
Ryzyko walutowe |
|
|
|
|
|
|
|
NDF |
Zobowiązanie z tytułu
rezerwacji częstotliwości 2100 MHz |
35 EUR |
2020 |
4,40 |
|
– |
(4) |
NDF |
Transakcje handlowe |
46 EUR |
2020 |
4,35 |
|
– |
(3) |
NDF |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
21 EUR |
2020 |
4,34 |
|
– |
(1) |
NDF |
Kredyt bankowy |
2 USD |
2020 |
3,73 |
|
– |
– |
NDF |
Transakcje handlowe |
34 USD |
2020 |
3,86 |
|
– |
(2) |
NDF |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
1 USD |
2020 |
3,85 |
|
– |
– |
Ryzyko ceny akcji |
|
|
|
|
|
|
|
Opcja na akcję |
Program płatności opartych na akcjach (patrz Nota 17.2) |
2 akcji |
2020-2021 |
5,13 |
|
3 |
– |
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu razem |
|
|
|
|
|
4 |
(10) |
Instrumenty pochodne razem |
|
|
|
|
|
45 |
(75) |
W tym krótkoterminowe |
|
|
|
|
|
1 |
(20) |
W tym długoterminowe |
|
|
|
|
|
44 |
(55) |
(1) CCIRS – swap walutowo–procentowy, IRS – swap procentowy, NDF – forward z rozliczeniem netto.
(2) Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych.
Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe odzwierciedla wartość bilansowa instrumentów pochodnych. Grupa zawiera kontrakty na instrumenty pochodne z Orange S.A. i wiodącymi instytucjami finansowymi. Grupa ustaliła limity transakcyjne dotyczące kontrahentów, służące monitorowaniu wielkości ekspozycji na ryzyko kredytowe. Limity oparte są na ratingu każdej instytucji. W przypadku pogorszenia się kondycji finansowej kontrahenta, Grupa stosuje odpowiednie środki w celu ograniczenia ryzyka utraty jego wypłacalności.
Zmiana wysokości kapitału rezerwowego z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne została zaprezentowana poniżej:
(w milionach złotych) |
12 miesięcy do 31 grudnia 2020 |
12 miesięcy do 31 grudnia 2019 |
Przed podatkiem |
Podatek |
Po podatku |
Przed podatkiem |
Podatek |
Po podatku |
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne, razem – początek okresu
|
(50) |
9 |
(41) |
(20) |
4 |
(16) |
– ryzyko stopy procentowej |
(43) |
8 |
(35) |
(20) |
4 |
(16) |
– ryzyko walutowe |
(7) |
1 |
(6) |
1 |
– |
1 |
– ryzyko ceny akcji |
– |
– |
– |
(1) |
– |
(1) |
Efektywna część zysków/(strat) na instrumentach zabezpieczających:(1)
|
(33) |
6 |
(27) |
(94) |
18 |
(76) |
– ryzyko stopy procentowej |
(157) |
30 |
(127) |
(89) |
17 |
(72) |
– ryzyko walutowe |
126 |
(24) |
102 |
(9) |
2 |
(7) |
– ryzyko ceny akcji |
(2) |
– |
(2) |
4 |
(1) |
3 |
Przeklasyfikowanie do rachunku zysków i strat, korygujące:(1)
|
20 |
(4) |
16 |
67 |
(13) |
54 |
– koszty odsetkowe prezentowane w kosztach finansowych, netto |
83 |
(16) |
67 |
66 |
(13) |
53 |
– (zyski)/straty z tytułu różnic kursowych prezentowane
w kosztach finansowych, netto |
(65) |
12 |
(53) |
4 |
(1) |
3 |
– koszty świadczeń pracowniczych |
2 |
– |
2 |
(3) |
1 |
(2) |
Zyski z tytułu różnic kursowych przeklasyfikowane do wartości początkowej zapasów |
(26) |
5 |
(21) |
(3) |
– |
(3) |
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne, razem – koniec okresu
|
(89) |
16 |
(73) |
(50) |
9 |
(41) |
– ryzyko stopy procentowej |
(117) |
22 |
(95) |
(43) |
8 |
(35) |
– ryzyko walutowe |
28 |
(6) |
22 |
(7) |
1 |
(6) |
– ryzyko ceny akcji |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
(1) Rozpoznane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w zyskach/stratach z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne.